ACNE LITTEKENS

Door een beschadiging in het herstelproces van actieve acne kan de huid genezen met littekens. Er worden drie soorten littekens onderscheiden, al dan niet met het verlies van of overmaat aan collageen. De atrofische, hypertrofische littekens en keloïd. 80 tot 90% van de cliënten met acnelittekens laten een atrofisch beeld zien, een kleine populatie heeft hypertrofische littekens of keloïd. Ook is pos inflammatoir veelvoorkomend.

Welke soorten zijn er?

Atrofische littekens kenmerken zich door de vermindering of verdwijning van collageen. De atrofische acnelittekens zijn onder te verdelen in drie subcategorieën:

  • Ice–pick – diepe smalle cilindrische depressies met een diameter kleiner dan 2 mm.
  • Rolling scars – ontstaan vanuit de dermis en trekkend naar de subcutane huidlaag, dit kenmerkt zich in een golvend (rollend) huid reliëf.
  • Boxcars – ronde rechthoekige depressies met een diameter tussen 1.5 en 4 mm.

Hypertrofische/keloïdale littekens kenmerken zich door een extracellulaire matrix die onder andere meer collageen bevat dan normale littekens. De collageenbundels hebben daarbij een andere morfologie.

  • Hypertrofische littekens blijven binnen de grenzen van de beschadiging.
  • Keloïd treedt buiten de grenzen van de originele beschadiging.

Hoe ontstaan acne littekens?

Om te kunnen begrijpen hoe een litteken ontstaat is het belangrijk iets te weten over het verloop van wondgenezing. Een wond geneest in drie fasen:

Fase 1

De ontstekingsfase: duurt één tot vier dagen vanaf het ontstaan van de wond. Tijdens deze fase reinigt het lichaam de wond en begint de eigenlijke wondgenezing waarbij littekenweefsel en collagene vezels worden aangemaakt.

Fase 2

De regeneratiefase: duurt van de vierde tot de eenentwintigste dag. Bloedvaatjes, collagene vezels, lymfevaatjes en zenuwen gaan zich in deze fase herstellen.

Fase 3

De rijpingsfase: begint de eenentwintigste dag en kan een jaar (of langer) duren. In deze fase ontstaat er een evenwicht tussen de aanmaak en afbraak van collagene vezels. Het litteken wordt minder rood, oppervlakkiger en soepeler.

Welke behandelingen zijn effectief?

Afhankelijk van het type littekenweefsel zijn verschillende behandelmethoden aan te bevelen, veelal is een combinatie van technieken het meest effectief. Hieronder wordt specifiek ingegaan op verschillende energy based devices voor de vermindering van acnelittekens.

Voor de behandeling van een acne littekens zijn er de volgende mogelijkheden:

Lasertherapie

Acnelittekens kunnen effectief worden behandeld met; ablatieve, non-ablatieve, Q-switched en/of pico lasers. Voorbeelden van de meest gebruikte en onderzochte golflengten:

  • Nd:YAP laser 1340nm μs (vb: ProDeep van het Etherea Platform van Vydence Medical)
  • Erbium Glass 1540 μs (vb: GoSmooth van het Etherea Platform van Vydence Medical)
  • Er:YAG 2940nm μs (vb: DualMode van het Etherea Platform van Vydence Medical)
  • CO2 10.600nm μs (vb: eCO2 van Lutronic, Fraction CO2 van Eunsung/Zimmer)
  • Nd:YAG 1064nm ns, ps (vb: Hollywood Spectra, PicoPlus van Lutronic)
  • De Thulium laser 1927nm μs heeft zich de afgelopen jaren ook meer dan bewezen en is effectief voor oppervlakkige atrofische littekens (vb: LaseMD Ultra van Lutronic).

Non-ablatieve laser

De meest gekozen non-ablatieve laser voor de behandeling van atrofische acnelittekens is de gefractioneerde Erbium Glass laser of de minder bekende en net zo effectief of zelfs effectiever, Nd:YAP 1340nm laser.

Ablatieve lasers 

De meest gekozen ablatieve golflengte voor het behandelen van atrofische– en/of hypertrofische acnelittekens zijn de Er:YAG- en CO2 laser.

Q-switched en/of picolaser

Anders dan de ablatieve en non-ablatieve golflengte waarbij het lasereffect in de huid fotothermisch is door de opname van laserenergie in chromofoor water, kunnen atrofische acnelittekens ook worden behandeld door een Q-switched of picolaser. De meest gekozen golflengte is de Nd:YAG 1064nm wegens de diepe penetratiediepte.

 

Radiofrequente microneedling

Radiofrequentie is een techniek waarbij er met elektromagnetische golven gerichte warmtebeschadigingen worden gecreëerd. Door middel van microneedling (chirurgische micro-naaldjes creëren kanaaltjes en vervolgens een wondgenezing) wordt de radiofrequentie zeer gecontroleerd naar de gewenste diepte gebracht. Waar het zijn warmte afgeeft. Door de warmte energie wordt de productie van collageen en elastine gestimuleerd.

Vb: Genius van Lutronic, Relift van Zimmer)

Intensed Pulsed Light

Heb je te maken met restacne, post-inflammatoire hyperpigmentatie in de vorm van rode en/of bruine verkleuringen, dan is IPL geschikt de huid egaler te maken.

(Vb: IPL-sq van het Etherea platform, Clearlight van Zimmer)

ARTIKELEN ACNE LITTEKENS

Pigmentaandoeningen